رای تعیین فاصله ی ستارگان تا زمین راه های گوناگونی وجود دارد که در این جا اندکی با روشاختلاف منظر آشنا می شویم .

فرض کنید شما در یک سمت رودخانه ای ایستاده اید و در طرف دیگر رودخانه درختی است که شما می خواهید فاصله ی آن را با خودتان به دست آورید ( و البته ابزاری هم در اختیار ندارید که بتوانید مستقیم این کار را بکنید ! ) . |بیندیشید|

A مکان نخستین ( اولیه ) شماست . هنگامی که در نقطه ی A هستید ، با مشخص کردن نقطه ی A راستای A را با C ( مکانی که درخت در آن است ) تعیین کنید .

اکنون از نقطه ی A دور شوید و به نقطه ی دیگری مانند B بروید . در این جا نیز با مشخص کردن نقطه ی B راستای آن را با C و نیز با A به دست آورید .

شما به سادگی و از روی راستای AB و AC و BC ، می توانید اندازه ی زاویه های درونی مثلثABC را به دست آورید .

اکنون رابطه ی کسینوس ها یا سینوس ها در مثلث را نوشته و بر پایه ی آن اندازه ی AC را تعیین می کنیم . (داریم : AB=c , AC=b , BC=a )

رابطه ی کسینوس ها در مثلث   »»»    b² = a² + c² – 2ac(CosB)

رابطه ی سیـنـوس ها در مثلث   »»»    b / SinB = c / SinC

|بازی و یادگیری| شما بدون نیاز به رودخانه و درخت نیز می توانید روش اختلاف منظر را درک کنید ! برای این کار کافی است یک چشم خود را بسته و دست خود را در حالت کشیده به گونه ای قرار دهید که انگشت اشاره تان مماس با جسم کوچکی در فاصله ی بیش از 7 متری به نظر آید . اکنون با بستن یک چشم و باز کردن چشم دیگرتان و تکرار این کار ، می بینید که انگشتتان جابجا می شود ، در صورتی که انگشت شما ( نسبت به جسمی که در فاصله ی دور است ) کاملاً ثابت است !

هرچه فاصله دو دیدگاه ( منظر ) ما نسبت به یکدیگر بیش تر باشد (A و B درشکل از هم دورتر باشند ) اندازه ی به دست آمده برای AC دقیق تر خواهد بود .

از همین روش می توان برای تعیین فاصله ی ستارگان بهره گرفت . به این ترتیب که از دو دیدگاه گوناگون (مانند A و B ) ستاره را رصد کرده و به شیوه ی بالا فاصله ی آن را به دست آوریم . اما همان گونه که گفته شد ، باید A و B تا حد قابل قبولی از هم فاصله داشته باشند و چون قطر زمین (  km12800 ) - که حداکثر اختلاف منظر روی زمین است – در برابر فاصله ی زمین تا ستارگان ( حتی تا نزدیک ترین ستاره ) قابل صرف نظر کردن است ، از مدار زمین به دور خورشید استفاده می شود ، به  این صورت که در یک زمان از سال ( مانند برابران بهاری ) ستاره را رصد کرده و مشخصات رصدی را یادداشت می کنند و در زمان دیگری از سال ( مانند برابران پاییزی ) بار دیگر آن را رصد کرده و از داده های به دست آمده در این دو رصد ( |توجه|برای افزایش دقت معمولاً تعداد رصد ها را افزایش می دهند ) فاصله ی ستاره را به دست می آورند .

 تئوری تکامل اولین بار توسط چارلز داروین زیست شناس در نیمه سده ۱۸۰۰ ایجاد شد موضوعی دیگر است که مردم تمایل دارند تا در مورد ساز و کار آن بدانند.

اگر تا به حال فیلم کلاسیک میراث باد (Inherit the Wind) را دیده باشید احتمالا در مورد دادگاه بدنامی که برای اسکوپز در سال ۱۹۲۵ تشکیل شده بود می دانید. کلارنس دارو وکیل مدافع مشهورمجادلات ناموفقی در مورد معلمی دبیرستانی به نام جان اسکوپز داشت کسی که متهم به انجام تخلف و تخطی از قانون تنسی شده بود قوانینی که بر مبنای آن هر کسی را از درس دادن اینکه انسان از راسته پایین تر حیوانات آمده است منع کرده بود و داستان انجیل در مورد آفرینش تنها توضیح پذیرفته شده بود. در سال های اخیر افرادی ضدتکامل در دادگاه و در قوانین می جنگند تا اینکه کودکان در مورد دانش آفرینش هم علاوه بر اینکه در مورد تئوری تکامل نیز می خوانند بدانند.

انتخاب طبیعی چگونه کار می کند؟و درحقیقت ایده ای که افرادی ضدتکامل با آن مشکل دارند ایده داروین با نام انتخاب طبیعی است. در واقع درک این ایده دشوار نیست. در طبیعت جهش هایی رخ می دهند که تغییری دائمی در ردپای ژنتیکی موجودات زنده نشان می دهند که می تواند باعث شود آنها خصوصیات متفاوتی را نسبت به اجداد خود به طور تصادفی نشان دهند. اما با تکامل، فرآیندی طولانی مدت تر رخ می دهد که حیوانات و گیاهان در طی چندین نسل مختلف تغییر می کنند که همه اتفاقی نیست. به جای آن تغییراتی در موجودات زنده در طی زمان گرایش دارند عادی تر شوند اگر تغییر به موجود زنده کمک کند تا بهتر بقا یابد و تولیدمثل کند.

برای نمونه، تصور کنید بعضی سوسک ها سبز هستند اما سپس جهشی باعث می شود بعضی از آن ها قهوه ای شوند. سوسک های قهوه ای با محیط اطراف بهتر از سوسک های سبز ترکیب می شوند پس بسیاری از آنها توسط پرندگان خورده نمی شوند. برای همین بیشتر دوام می آورند و تولید مثل می کنند. در طی زمان جمعیت سوسک به تدریج به رنگ قهوه ای در می آید. البته این مدلی ساده است. در عمل انتخاب طبیعی بر اساس یک سری میانگین ها عمل می کند نه براساس افراد ویژه ای و فرآیندی مرتب است.

دوپاورپوينت با موضوع زمين ساخت ورقه اي فصل چهارم علوم تجربي سوم راهنمايي رااز لينك هاي زير دريافت كنيد:

توضیح فصل5کتاب علوم سوم در قالب وُرد

دریافت

توضیح فصل4 کتاب علوم سوم در قالب وُرد

دریافت

توضیح فصل۳ علوم سوم در قالب وُرد

دریافت

این فرایند از مکانیسم‌های کلیدی فرگشت ( تکامل) محسوب می‌گردد. درون یک جمعیت از موجودات زنده، تنوع ژنتیکی سبب می‌شود که در زیستگاه کنونی آن جمعیت، بعضی از افراد گروه برای بقا و زاد و ولد احتمال موفقیت بیشتری نسبت به دیگران داشته باشند. به عنوان نمونه می‌توان بید بال فلفلی (Biston betularia) را نام برد که در بریتانیا یافت می‌شود و هر دو رنگ روشن و تیره آن را می‌توان در طبیعت دید. در طول انقلاب صنعتی، که بسیاری از درختانی که بیدها بر روی آنها استراحت می‌کردند توسط دوده سیاه شدند بیدهای تیره‌رنگ به دلیل پنهان بودن از دید شکارچیان امتیاز بیشتری برای زنده ماندن و تولید مثل پیدا کردند و تنها با گذشت چند نسل اکثر بیدها را گروه تیره‌رنگ تشکیل دادند.
عواملی که روی زادوولد موفق موثرند نیز از اهمیت بالایی برخوردارند. این امر را داروین در ایده‌های خود به عنوان انتخاب جنسی مطرح کرد.
اگر چه انتخاب طبیعی بر روی صفات ظاهری ( فنوتیپ) یک ارگانیسم عمل می‌کند اما در حقیقت ژن که بخش قابل توارث و پایه تمامی اینگونه صفات ظاهری (فنوتیپ ) ارگانیسم است، با افزایش شیوع خود در جمعیت، سبب افزایش شیوع اینگونه صفات مثبت انتخاب شده می‌گردد. با گذشت زمان، این فرایند می‌تواند منجر به انطباق ارگانیسم با یک زیست گاه ویژه شده و ممکن است سرانجام به ظهور گونه‌های جدید بیانجامد. اگرچه انتخاب طبیعی تنها فرایندی نیست که منجر به تکامل در درون یک جمعیت از موجودات زنده می‌شود، باید آنرا یکی از مهم‌ترین فرایندهای اثرگذار دانست.
انتخاب طبیعی یکی از بنیان‌های اساسی زیست‌شناسی مدرن است. این واژه توسط چارلز داروین در کتاب معروفش "اصل انواع"یا "خاستگاه گونه‌ها در سال ۱۸۵۹ معرفی شد. داروین در آن کتاب از راه قیاس انتخاب مصنوعی با انتخاب طبیعی، به تشریح این پدیده می‌پردازد. انتخاب مصنوعی فرایندی است که در آن حیوانات و گیاهان بر اساس صفات مطلوب خود از نظر انسان، توسط پرورش‌دهندگان برای زادوولد برگزیده می‌شوند. انتخاب طبیعی هنگامی مطرح شد که هنوز هیچ نظریهٔ معتبری برای توضیح وراثت وجود نداشت.اگرچه گریگور مندل پدر علم ژنتیک، هم عصر با داروین بود ولی تا اوایل قرن بیستم، علم و نامش همچنان ناشناخته باقی ماند و در زمان داروین، هیچ مطلبی در باره علم ژنتیک مدرن منتشر نگردید. امروزه به پیوند فرگشت داروینی و یافته‌های مربوط به ژنتیک کلاسیک و ژنتیک مولکولی، سنتز مدرن تکامل گفته می‌شود. انتخاب طبیعی کماکان و تا به امروز تشریح‌کننده اصلی فرگشت تطبیقی محسوب می‌گردد.

نمونه هایی از انتخاب طبیعی

مقاومت میکروارگانیسم‌ها در برابر آنتی بیوتیک ها، یک نمونه شناخته شده از انتخاب طبیعی است. از زمان کشف پنی سیلین توسط الکساندر فلمینگ در سال ۱۹۲۸، آنتی بیوتیک‌ها به طور وسیعی جهت مقابله با بیماری‌های باکتریال به کار رفته اند. به طور طبیعی دریک جمعیت از باکتری ها، تعداد بسیار زیادی باکتری وجود دارد. علاوه بر آن گوناگونی مواد ژنتیکی در باکتری‌ها (بیشتر در اثر جهش یا موتاسیون) بسیار چشمگیر است. بسیاری از باکتری‌ها هنگامی که در معرض آنتی بیوتیک‌ها قرار می گیرند بسرعت کشته می شوند. با این حال برخی از آنها در اثر جهش (موتاسیون) اندکی نسبت به آنتی بیوتیک‌ها مقاوم ترند و اگر تنها به مدت کوتاهی در معرض آنتی بیوتیک قرار گیرند زنده خواهند ماند. این حذف انتخابی باکتری‌های غیر مقاوم از جمعیت همان انتخاب طبیعی است. باکتری‌های باقی مانده تکثیر خواهند یافت و نسل بعدی را بوجود خواهند آورد. به دلیل حذف باکتری‌های نا سازوار و نا مقاوم در نسل قبلی؛ جمعیت کنونی حاوی تعداد بیشتری از باکتری‌ها ی مقاوم به آنتی بیوتیک خواهد بود. به طور همزمان جهش‌های جدید در جمعیت به وقوع خواهند پیوست و گوناگونی ژنتیکی بین افراد گروه را بیشتر خواهند کرد. جهش‌های خود بخودی بسیار نادرند و جهش‌های خود بخودی سودمند حتی از آن هم نادرترند. با این وجود به دلیل تعداد بسیار بالای باکتری‌های یک جمعیت، تعداد کمی جهش سودمند ممکن است بوقوع بپیوندد. اگر این جهش‌های تازه مقاومت باکتری را نسبت به آنتی بیوتیک بالا برند، این باکتری‌ها در صورتی که در معرض دوباره آنتی بیوتیک قرار گیرند بخت زنده ماندن بالاتری خواهند داشت. هنگامی که این روند به مدت طولانی رخ دهد و باکتری‌ها به طور پیاپی در معرض آنتی بیوتیک قرار گیرند جمعیتی ازباکتری‌های مقاوم به آنتی بیوتیک بوجود خواهد آمد. این جمعیت کاملا با روند تکاملی خود سازگاری خواهد داشت. باید توجه داشت که روند یاد شده سازگاری باکتری‌ها را در محیط فاقد آنتی بیوتیک بالا نخواهد برد.
استفاده گسترده از آنتی بیوتیک‌ها منجر به افزایش مقاومت دارویی میکروب هانسبت به آنتی بیوتیک‌ها شده است. این نمونه مثالی از مسابقه تسلیحاتی تکاملی است. در این مسابقه باکتری مقاومتش را نسبت به آنتی بیوتیک‌ها افزایش می دهد و از سوی دیگر دانشمندان علوم پزشکی سعی در یافتن آنتی بیوتیک‌های تازه ای دارند که قادر به کشتن این میکرب‌ها باشند. وضعیت مشابهی را می توان در مقاومت ایجاد شده در گیاهان و حشرات نسبت به حشره‌کش‌ها دید. نباید فراموش کرد که این مسابقات تسلیحاتی الزاما بوسیله انسان القا نمی گردند

پاورپوینت بخش دوم کتاب علوم سوم راهنمایی

تهیه کننده : محمد حسین آلطه

پاورپوینت بخش دوم علوم سوم راهنمایی که پیشنهاد دانلود کنید.